European Capitals of CultureΠοιειν Και Πραττειν - create and do

Berlin in retrospect - Ingo Weber

Berlin – Cultural Capital of Europe 1988

1. Why did the city want to be a cultural capital?

In the times of Germany being divided Berlin was under a special ruling, based on post war arrangements between the allies and later based on the quadripartite agreement form 1971. Berlin as a whole had a special status, but it was clarified that the three western sectors had their special ties with the Federal Republic of Germany (as well as the eastern (Soviet) sector was closely linked with the German Democratic Republic).

As West Germany should nominate their Cultural Capital this was a chance to show Berlin as belonging to a large extent to the Federal Republic of Germany and hereby also to the European Economic Union (now EU).

But, of course, other reasons were the intensity of cultural life in West-Berlin, important signs of cultural heritage and well established cultural links to other cities and regions in Europe and beyond.

We knew that Berlin would benefit of the public international attention which follows such international symbolic nomination.

2. Historic attendant circumstances

In 1987 we celebrated the 750 anniversary of the city in both parts of the town –separately! In that year we emphasized on the history and the present of the city as such, thereby giving somehow an introspective view on the city.

Then we celebrated Europe in 1988 – just in West-Berlin.

The following year, i.e. after the European Festivities in 1988, brought the event which changed the life not only in our town but in Germany, Europe and the entire world: The crumbling of the Berlin wall on November 9, 1989 which lead to the unification of the two halves of the city, the reunification of Germany and, one can say, a completely new world order.

3. What was the concept?

We thought that in 1988 –the European Year- we would emphasize on Berlin’s position in Europe and the world.

With respect to the situation in the past and in the present we decided to develop our programme according to the following guidelines:

 

Berlin in the heart of Europe showed that this city is at the crossroads from East to West and from North to South. Artists from all parts of Europe settled in Berlin or stayed on their way across the continent for a certain period of time in this town. They usually found conditions of living and working that were most favourable as the population in Berlin always has been –and still is- open minded and receptive.

Ιn the preceding years there had been ways and corridors between these two worlds. For instance, the Artists in Residence programme o the DAAD (German Academic Exchange Service) developed possibilities for artists from countries in Central and Eastern Europe to follow invitations for a fellowship in West-Berlin.

One of our main aims was to make the arts more attractive to a larger public, i.e. to go beyond the usual forms of presentations like philharmonic concerts or traditional theatre performances. We wanted to make the process of artistic creation more transparent to the general public and to young emerging generation of artists in the different fields. Thus, we promoted workshops, open rehearsals, integration of the amateur element in the artistic creativity.

4. Selection of the program

Based on the fact that the project “Cultural Capital of Europe” had (and still has) a political inclination we decided to keep the programming to a large extent in the responsibility of the local authority and we laid our confidence in the expertise of knowledgeable persons. We formed working groups, called for experts from within and from abroad.

We created the “Werkstatt Berlin” (workshop Berlin). A new functioning body emerged which formed the core for a theatre which was something completely new: the “Hebbel Theater” in a worker’s district of Berlin. This Hebbel Theater was one of the main locations for the “E 88” programmes. From the beginning in 1988 on until today (a good example of long lasting effects!) it never worked with an own company but only with invited groups, mainly from European countries – very often in the form of cooperation and co-production with a network of other theatres or cultural centres in Europe.

Of course, we also did like everyone does: we invited the big-shots not only from Europe but also from the rest of the world. We welcomed the big orchestras, the famous dance and theatre ensembles, important soloists, we hosted important exhibitions that were brought to us from other countries, and we opened the floor for the usual variety of artistic events.

Talking of modernity: we saw that cinema had developed in the last 100 years into one of the most recent and most popular art-forms. Therefore we took the initiative –and at the same time a major risk- to initiate the European Film Award (initially called the “Felix”). This initiative goes on until today and it will continue with the annual procedure and ceremonies, carried by the European Film Academy, which counts under its members the most important protagonists of the Moving Picture in Europe.

(02.12.05)

 

ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΕΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 1988

Όταν η Ανατολική Γερμανία έπρεπε να ονομάσει  την Πολιτιστική της Πρωτεύουσα, αυτή ήταν μια ευκαιρία να καταδείξει το Βερολίνο, καθώς ανήκει σε ένα μεγάλο ποσοστό στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και ως εκ τούτου της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ένωσης (τώρα Ευρωπαϊκή Ένωσης).

Άλλοι λόγοι ήταν και η έντονη πολιτιστική ζωή στο Δυτικό Βερολίνο, σημαντικά δείγματα πολιτιστικής κληρονομιάς και καθιερωμένοι πολιτιστικοί δεσμοί με άλλες πόλεις και περιοχές στην Ευρώπη και πέραν αυτής.

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

Το 1987 γιορτάσαμε την 750ή επέτειο της πόλης και στα δύο μέρη της πόλης – χωριστά! Σ’ αυτή τη χρονιά δώσαμε έμφαση στην ιστορία και την παρούσα κατάσταση της πόλης, δίνοντας έτσι μια ενδοσκοπική εικόνα της πόλης.

Κατόπιν, γιορτάσαμε την Ευρώπη το 1988 – μόνο στο Δυτικό Βερολίνο.

Την ερχόμενη χρονιά μετά τις ευρωπαϊκές εκδηλώσεις του 1988, ήλθε το γεγονός που άλλαξε τη ζωή όχι μόνο στην πόλη μας αλλά στην Γερμανία, την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο: Η πτώση του τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου του 1989, η οποία οδήγησε στην ενοποίηση των δύο μισών της πόλης, την επανένωση της Γερμανίας και όπως μπορεί να πει κάποιος μια τάξη νέου κόσμου.

ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΓΕΝΙΚΗ ΙΔΕΑ

Θέλαμε κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους 1988 να δώσουμε έμφαση στη θέση του Βερολίνου στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Με σεβασμό στην παρελθούσα και στην τωρινή κατάσταση αποφασίσαμε να αναπτύξουμε το πρόγραμμά μας σύμφωνα με τις εξής κατευθυντήριες γραμμές:

Βερολίνο – μια πόλη στην καρδιά της Ευρώπης

Βερολίνο – μια καινούργια πόλη / νεωτεριστική

Βερολίνο – ένα κράμα Ανατολής και Δύσης

Βερολίνο – εργαστήριο τεχνών

Ένας από τους κυριότερους στόχους ήταν να κάνουμε τις τέχνες πιο ελκυστικές στο ευρύ κοινό, για παράδειγμα να στραφούμε πέρα από τις συνήθεις φόρμες παρουσιάσεων, όπως φιλαρμονικά κονσέρτα ή παραδοσιακές θεατρικές παραστάσεις. Θέλαμε να κάνουμε την διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας πιο διαφανή στο ευρύ κοινό και στην νέα γενιά καλλιτεχνών σε διάφορους τομείς. Έτσι προωθήσαμε εργαστήρια, ανοιχτές πρόβες, ενσωμάτωση ερασιτεχνικών στοιχείων στην καλλιτεχνική δημιουργία.

 

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Βασισμένοι στο γεγονός ότι ο θεσμός Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης είχε (και έχει ακόμη) μια πολιτική χροιά αποφασίσαμε να κρατήσουμε το πρόγραμμα σε μεγάλο μέρος κάτω από την ευθύνη των τοπικών αρχών και εναποθέσαμε την εμπιστοσύνη μας στις επιδεξιότητα ανθρώπων με γνώση. Δημιουργήσαμε ομάδες εργασίας, ζητήσαμε ειδικούς από το εσωτερικό και εξωτερικό.

Δημιουργήσαμε το “Werkstatt Berlin” (εργαστήριο του Βερολίνου). Προέκυψε ένα νέο λειτουργικό σώμα το οποίο σχημάτισε τον πυρήνα για ένα θέατρο που ήταν εντελώς καινούργιο: το “Hebbel Theater” σε μια εργατική περιοχή του Βερολίνου. Αυτό το θέατρο ήταν ένα από τα κύρια σημεία των εκδηλώσεων “E 88” Από τις αρχές του 1988 μέχρι σήμερα (ένα καλό παράδειγμα αποτελεσμάτων που διαρκούν!) δουλεύει μόνο με ομάδες κυρίως από ευρωπαϊκές χώρες.

Καλωσορίσαμε μεγάλες ορχήστρες, διάσημες ομάδες θεάτρου και χορού, σολίστες και φιλοξενήσαμε σημαντικές εκθέσεις από άλλες χώρες.

Είδαμε ότι ο κινηματογράφος έχει αναπτυχθεί τα τελευταία 100 χρόνια σε μια από τις πλέον δημοφιλείς μορφές δημιουργίας. Γι’ αυτό το λόγο πήραμε την πρωτοβουλία – και την ίδια στιγμή μεγάλο ρίσκο – να δημιουργήσουμε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Κινηματογράφου (αρχικά ονομάστηκε Felix). Αυτή η πρωτοβουλία συνεχίζεται μέχρι σήμερα και θα συνεχιστεί με την κατ’έτος διαδικασία και τελετές, και δρομολογείται από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, που περιλαμβάνει στα μέλη της τους πιο σημαντικούς πρωταγωνιστές του κινηματογράφου στην Ευρώπη.

 

Ingo Weber  ECCM Symposium 2007    

Photo by Kostas Kartelias

Note: This text was prepared by Ingo Weber for the exhibition "20 years history of ECoC cities" curated by Spyros Mercouris for Patras 2006

 

^ Top

« The legacy of Berlin | Amsterdam 1987 »